ایمنی راه یا یك راه ایمن شامل محدوده ای ایمن و عاری از اشیا و نقاط خطرناك برای عبور راه بر اساس سرعت ، حجم عبور وشرایط هندسی محل می باشد كه برای دستیابی به این امر ، ایجاد یك محدوده حفاظت شده ایمن با توجه به ضوابط و معیارهای استاندارد ایمنی در كنار راه و مسیر اصلی ، امری حیاتی وضروری است تا وسیله نقلیه منحرف شده از مسیر اصلی ، بتواند در محدوده ای با امنبت مناسب متوقف شود و یا به مسیر اصلی باز گردد . پس از تعیین محدوده حفاظت شده و مرزهای آن در گام بعدی ، باید موانع ونقاط خطر را در این محدوده معین كرد و سپس جهت ایمن سازی آن اقدام نمود .
ادارات راه وترابری با بهره گیری از نرم افزارهای جدید قادر خواهند بود تا با خطر بروز تصادف در حاشیه راه ها به مقابله پرداخته واز نتایج وآثار منفی آن بكاهند. در آمریكا هر ساله بیش از شانزده هزار نفر به دلیل تصادفات خودرو در حاشیه یا كناره های راه كشته و یك میلیون نفر نیز زخمی می شوند. این نوع تصادفات معمولا” زمانی اتفاق می افتد كه خودرو ها از راه اصلی خارج و به سمت شانه ی جاده یا دور تر منحرف و با مانع طبیعی یا موانع ساخت انسان مانند چراغ برق، دیواره های پل، ترانشه های خاكی، گاردریل ها، خودرو های پارك شده یا درختان برخورد می كنند.در سالهای اخیر تصادفات خودرو در حاشیه یا كناره های راه در آمریكا روند فزاینده ای داشته و 33 درصد از كل تصادفات در سال 1995 میلادی و 38 درصد در سال 2000 میلادی را به خود اختصاص داده است.
بر اساس طرح راهبردی ملی سال 1998 در اداره راه های فدرال آمریكا كه به اختصار FHWA نامیده می شود سالیانه هزینه ای بالغ بر 80 میلیارد دلار به دلیل بروز تصادفات حاشیه راه ها (به دلیل انحراف خودرو از راه اصلی) به جامعه آمریكا تحمیل می شود .این مبلغ سه برابر میزان پولی است كه توسط مؤسسات ذیربط وابسته به دولتهای محلی ، ایالتی و فدرال سالیانه برای ترمیم ونگهداری راه های كشور هزینه می شود.
مطالعات انجام شده در زمینه تصادفات حاشیه راه (به دلیل وسعت شبكه جاده ای و گستردگی این گونه تصادفات) نشانگر چالش های بسیار مهم و نگران كننده در خصوص ایمنی راه ها می باشد . دو سوم تصادفات ناشی از انحراف خودرو در راه های برون شهری ، 80 درصد در راه های خشك و 60 درصد در شب هنگام یا در راه های فاقد سیستم روشنایی مناسب به وقوع می پیوندد.
اگر چه انحراف خودرو ها از جاده اجتناب ناپذیر است ، اما در صورت به كار گیری راهبردهای مناسب در خصوص ایمنی راه ، مانند استفاده از نوار های حاشیه دار در كناره های راه وتعبیه علایم راهنمایی می توان انحراف غیر عمدی خودروها را از جاده ها كاهش داد ، این حادثه به هر حال ممكن است رخ دهد ، اما آثار منفی آن را می توان با كاهش میزان برخورد خودرو با موانع اطراف جاده و افزایش ایمنی راه ها به حداقل رساند .
یكی از موفق ترین و بهترین زمینه های سرمایه گذاری، طراحی ایمن معابر و مهندسی ترافیك می باشد .حذف تدریجی خطرناكترین نقاط در شبكه های معابر و استفاده از علایم، تابلوهای راهنما و ورودی ها كه با در نظر گرفتن موارد ایمنی طراحی شده اند در طراحی و برنامه ریزی شبكه های معابر جدید، باعث افزایش بسیار زیاد ایمنی ترافیكی شده است .
مسئولیت امنیت جاده ها محدود به یك حوزه علمی وتخصصی نیست بلكه تركیبی از آنهاست . از سیستم های ترافیكی كه در مدیریت و كنترل هوشمند ترافیك سودمندند می توان به تابلوهای اعلام وضعیت ترافیكی ، چراغهای ر اهنمایی هوشمند ، دوربین ها ، پیامهای ترافیكی رادیوی ، سیستمGIS ، GPS و . . . اشاره نمود . همچنین توسط سامانه های هوشمند ITS می توان بجای استقرا مأمور راهنمایی و رانندگی برای كنترل طرح، از تكنولوژی دوربین یا سنسورها استفاده كرد كه با اصلاح و تكمیل علایم مورد نیاز و كنترل مستمر آنها و استفاده از سیستم های نوین اعلام وضعیت ترافیكی به رانندگان و در اختیار گذاشتن امكانات و تجهیزات پیشرفته برای پلیس در جاده ها و آزادراه ها می توان ایمنی راه ها را افزایش داده و از بسیاری از مشكلات ترافیكی جلوگیری نمود .
حجم فایل : 0.5 مگابایت